Amalgam Dolgu

Amalgam dolgu, diğer adıyla civalı dolgu veya gümüş dolgu, geleneksel bir dolgu malzemesidir ve diş hekimleri tarafından oldukça sık kullanılan bir diş dolgusu çeşididir. Siyah veya gri renkli bu dolgu, genellikle çürük dişleri tedavi etmek ve boşluğu doldurmak için kullanılır. Amalgam dolgular, gümüş, civa, bakır ve kalay gibi çeşitli metallerin karışımından elde edilir. Bu bileşenlerin kombinasyonu dayanıklı ve uzun ömürlü bir dolgu malzemesi oluşturur.

Amalgam Dolguların Avantajları ve Dezavantajları Nedir?

Avantajları

Amalgam dolgu yıllardır kullanılan bir yöntem olup birçok avantaja sahiptir. İşte amalgamın başlıca avantajları:

1. Dayanıklılık: Amalgam dolgu dişlere uzun süreli dayanıklılık sağlar ve günlük çiğneme işlemleri sırasında bile sağlam kalır. Bu, dolgunun uzun ömürlü olduğu anlamına gelir ve sık sık değiştirilmesi gereken diğer dolgu türlerinden daha avantajlıdır.
2. Ekonomik: Amalgam, diğer dolgu malzemelerine göre daha ekonomiktir. Bu nedenle maddi açıdan daha uygun bir seçenek arayan hastalar için tercih edilen bir seçenektir.
3. Kolay Uygulanabilirlik: Bu dolgular kolay uygulanabilir. Uygulama süresi genellikle kısadır ve tek bir ziyarette tamamlanabilir.
4. Etkinlik: Amalgam, çürüklerin tedavisinde etkili bir yöntemdir. Dolgu çürümüş bölgeyi onarır ve dişin işlevselliğini geri kazandırır.

Dezavantajları

1. Estetik Sorunlar: Amalgam, metalik bir görünüme sahip olduğu için ön dişlerde tercih edilmez. Bu dolgular diş rengiyle uyum sağlamadığından estetik açıdan hoş bir görünüm sunmazlar.
2. Civa İçeriği: Bu dolgular, içerdikleri civa nedeniyle bazı endişelere neden olabilir. Civa, bazı insanlarda alerjik reaksiyonlara veya civa toksisitesine yol açabilir. Ancak, günlük yaşamda maruz kalınan diğer civa kaynaklarından daha düşük bir düzeyde olduğu için genellikle güvenlidir.
3. Termal İletkenlik: Bu tür dolgular, dişe uygulanan sıcak veya soğuk uyaranları daha hızlı iletebilir. Bu durum, bazı hassasiyet veya rahatsızlık hissine neden olabilir.
4. Doku Sıkışması: Amalgam, yerleştirilirken dişe sıkıca sıkıştırıldığından dolgu işlemi sonrasında geçici olarak dişte bir miktar sıkışma hissi oluşabilir.
5. Geleneksel Dolgu Olarak Görülme: Amalgam, gelişen dental teknolojilerle birlikte daha modern ve estetik dolgu seçenekleri ortaya çıktığından geleneksel bir dolgu yöntemi olarak görülebilir.

Amalgam Dolgu Neden Tercih Edilir?

Bu tür dolgu çeşidi zararsız olması ve uzun zaman kullanılması ve maliyeti düşük olduğu için tercih edilmektedir. Dünya genelinde tutulan verilere göre her sene bir milyardan fazla amalgam dolguların yapıldığı görülmektedir.

Diğer dolgu türleri olan altın, porselen ve beyaz dolgular daha maliyetli ve daha fazla zaman ile emek istemektedirler. Amalgam dolgular bu dolgu malzemeleri kullanılarak karıştırıldığı zaman kısa zamanda ve kolayca yapılabilmektedir. Bunun yanında diğer dolgular (altın dışındakiler) amalgamlar kadar uzun zaman kullanılamaz.

Cıvaya alerjisi olan kişilerde kullanılmaması gerekmektedir. Cıvaya alerjisi olanlarsa yüzde biri geçmemektedir. Maddi olarak çok zorlanılmadığı ve dişin zarar göreceği durumları değerlendirilerek, mecbur kalınmadığı sürece amalgam dolgu tercih edilmemelidir, yada var olanlar sökülmemelidir.

Amalgam Dolgudaki Civa Zararlı Mı?

Tek başına cıvayı ele alırsak toksik bir maddedir ve canlı organizmalara zararlıdır. Ancak kalay, gümüş ve bakır gibi maddeler ile karıştırıldığında kimyasal yapısında değişimler olur ve ortaya sağlam bir madde çıkar. Saflık durumuna göre özellikleri değişebilir.

Kullanılırken çiğneme sırasında ortaya çıkan cıva seviyesi, aldığımız besinlerden, sudan ve havadan aldığımız cıva seviyesi ile karşılaştırılır. Elde edilen sonuçlar dolgudan alınan cıvanın verdiği zarar, gıdalardan ve diğer etkenlerden aldığımızdan daha düşüktür.

Halk arasında siyah dolgu olarak adlandırılan bu türün neden olduğu zararlar söz edilse bile bilimsel olarak kanıtlanmış bir etki bulunmamaktadır.

Cıva zehirlenmeleri ne kadar cıva alındığına, şekline, süresine ve cıvanın hangi yapıda olduğuna göre değişkenlik gösterir. Doğada meydana gelen cıva sulara ve denizlerdeki canlılara geçer ve bu şekilde insana geçer. Atmosferdeki cıvaya bakarsak aslında çoğunun insan temelli olduğunu görürüz. Kömür madenlerine bakarsanız doğadaki cıvanın %60’lık kısmını oluşturduğunu görürsünüz.

Cıva zehirlenmeleri vakalarına bakıldığında ise bir çoğunun deniz canlılarının tüketilmesi sonucunda oluştuğu görülmüştür.

Amalgam Dolgu Sonrası Dikkat Edilecekler

Amalgam yapıldıktan sonra hasta 2 saat süre ile yemek yememeli ve 24 saat boyunca dikkat ederek sert gıdalardan kaçınmalıdır.

Dolgunun uzun ömürlü olması, özelliklerinin en iyi seviyeye çıkması, fonksiyonlarının elden geçirilmesi, besin artıklarının birikmesini sağlayan yerler yapılması ve yükseklik oluşturulması için 24 saat sonunda amalgamı bitirme ve polisaj işlemi yapılmalıdır.

Amalgam dolgudan sonra ve özellikle derin çürüklerde sıcak soğuk hassasiyeti olabilir ancak bu kısa sürelidir. Fakat uzun süren hassasiyet ve zonklar gibi ağrılar oluşursa kanal tedavisi uygulaması gerekebilir.

Bazı durumlarda nadir rastlanır ağızda metallerin olmasından ve bu metaller ile kaşık, çatal gibi diğer metallerin teması halinde elektriklenme olabilir ve hassasiyet oluşabilir. Galvanik akım nedeni ile meydana gelen hassasiyet adı verilir.

Sağlıklı şekilde yapılan dolgularda oluşan hassasiyet kısa zamanda kaybolur. Fakat yapımında bir problem varsa kesinlikle ağrılar devam eder ve daha da şiddetlenebilir. Bu durum ile karşılaşan kişiler o bölgeyi korumalı ve fazla baskıya maruz bırakmamalıdırlar.

Amalgam Dolgu Zararları Nelerdir?

Cıva toksit bir maddedir ancak burada toksisitesine bakmak gerekir. Yani cıvanın organizmaya ne kadar zarar verdiğine bakmak. Cıva hem insanlar hem de hayvanlar için toksit bir maddedir. Bütün organizma için toksit olabileceği gibi karaciğer içinde toksittir yani tek bir organ içinde olabilir. Bunun yanında sitotoksit yani hücreye verdiği zarar olarakta tanımlanabilir. Yüksek dozlarda alınırsa zararlı, bazense düşük dozlarda alınması zararsız hatta faydalı bile olabilmektedir.

Amalgam diş dolguları ağız içinde kullanılırken aşınmaya uğrarlar ve zamanla yapısında bulunan elementler açığa çıkar ve az miktarda da olsa cıva buharı ortaya çıkar.  Bu buharın insan sağlığına zararlı olup olmadığı konusu bilim dünyası tarafından araştırılmıştır. Edinilen bilgilere göre halk sağlığı uzmanları amalgam dolgular hakkında açıklamalar yapmıştır. Aslında bu tür dolgunun insan sağlığına olumsuz etki edecek kadar zararı olmadığı bilinmektedir.

Ancak bazı hekimler cıvadan dolayı insan sağlığına zararlı olduğunu iddia ederken bazı hekimler zararlı olmadığını söylemektedirler.

Amalgam Dolgu Zehirlenme Belirtileri

Burada cıva zehirlenmesinin belirtilerinden bahsedeceğiz.

İlk olarak ateş, kas ve baş ağrısı, boğaz ve ağızda yanma, ağıza gelen metal tadı ve bulantı, kusma, ishal, karında görülen kramplar cıva zehirlenmesine işaret eder.

Kasların kısa süreli kasılmasının yol açtığı hareket bozuklukları, sinirlilik, unutkanlık, görmede bozulma ve güç kaybı gibi merkezi sinir sistemi belirtileri meydana gelir.

Ancak amalgam dolgularda cıva buhar olarak açığa çıktığı için çok düşük bir doz olacağından zehirlenme belirtisi vermeyecektir. Buda endişe edilecek bir durumun olmadığını gösterir.

Amalgam Dolgu Sökümü (Amalgam Dolgu Nasıl Çıkartılır?)

Kırık ve çürük olan amalgam dolguların söküm işlemi yapılabilir. İçeriğinde olan cıvadan dolayı, gördüğü hasar ve aşınmalara rağmen ağızda kalmaları ve ağızda fazla sayıda amalgam olması bazı hastalıklara neden olabilir. Tiroid, baş ağrısı, alerji ve Parkinson gibi. Bu rahatsızlıklar dolgunun içinde yer alan cıvanın ne kadar seviyede olduğuna ve cıvanın ağıza geçme miktarına bağlı olarak oluşur.

Dolgunun söküm sırasında açığa çıkartacağı cıvadan korunmak için hekim gerekli önlemleri alırsa söküm işlemleri gerçekleşebilir. Fakat kişi hamile ise söküm için gebeliğin ve emzirmenin de bitmesi beklenir. Açığa çıkacak cıvanın toksit etkilerinden dolayı hamileler ve emziren annelere bu işlem uygulanmaz.

Dolgu sökülecekse smart protokolüne uygun biçimde işlemler yapılmalıdır. Bu protokole uyulsa dahi bazı kuvvetli semptomlar taşıyan hastalar için söküm işleminden önce vücutta toksit yükünün hafifletilmesi gerekir. Ayrıca söküme eş zamanlı olarak uygulanacak şelasyon için vücudun uygun bir hale getirilmesi gerekir.

Amalgam Dolgu Ömrü Ne Kadar?

Amalgam doğuların ömrü ortalama 10 ile 15 yıl arasındadır.

Amalgam Dolgu Ağız Kokusu Yapar mı?

Eğer sağlıklı bir şekilde hekim tarafından iyi yapılmışsa ve hastada dolguya sürekli iyi bakmış ise amalgam dolgular ağız kokusu yapmaz.

Amalgam dolgu nedir? Zararları var mı? Konumuz hakkında sorularınızı yorum kısmından bizlere iletebilirsiniz.