Alt veya üst çenedeki kaybettiğiniz dişlerinizi restore etmek için tercih edebileceğiniz hareketli protez diş çeşitleri ve özellikleri üzerine bir araştırma süreci içerisindeyseniz size yardımcı olabiliriz. Size en uygun olan tedavi yöntemi için tercih edebileceğiniz takma diş çeşitlerini derledik.
Tedavi öncesi yaptırmak istediğiniz protez diş fiyatlarını incelemeniz tarcih yapmanızı kolaylaştırabilir.
Protez diş çeşitleri
- Total / tam damak protezler
- Vakumlu protezler
- Deflex (Valplast) protezler
- Geçici protez
- Bölümlü (parsiyel) protezler
- Hassas tutuculu protez
- Teleskop protez
- İmplant üstü protezler
- Mıknatıslı protez
- Çıtçıtlı protez
- Overdenture protez
- Silikon diş protezi
1. Total protezler
Tam protez olarakta bilinen total protezler, toplum arasında sıklıkla damak diş olarak adlandırılır. Çenedeki tüm dişler tam bir set halinde akrilikten hazırlanan, diş eti görünümündeki pembe renkli bir kaidenin üzerine yerleştirilir. Protezde tercih edilen yapay diş çeşitleri porselen, akrilik veya kompozit olabilir. Oldukça kolay kırılabilen bu protezin dayanıklılığını artırmak amacıyla pembe akriliğin içine metal bir kafes yerleştirilir.
Yapılan araştırmalarda Avrupa gibi gelişmiş bir coğrafyada bile çeşitli hareketli protez kullanım oranı %13 ile %29 arasında değişmektedir.
Diş çekiminden sonra tam protez yapılabilmesi için genellikle 8-12 hafta arasında beklenilmesi ve çekim boşluklarının tamamen kemik ile dolması beklenir.
2. Vakumlu protezler
Vakumlu protezler ilk bakışta klasik total protezlere benzer. Ancak protez üzerine yerleştirilen tek yönlü bir vakum valfi çiğneme esnasında protez altında kalan havanın dışarı çıkmasını sağlayarak protez ile damak arasında bir vakum etkisi oluşmasını sağlar. Bu sayede protez damak üzerinde daha stabil olarak kalabilir ve çiğneme konforunu artırabilir.
3. Deflex (Valplast) protezler
Esnek veya kırılmaz protez olarakta adlandırılan bu protezler, ihtiyaca göre üst veya alt çene için tam yada bölümlü olarak hazırlanabilen damak diş çeşitlerinden birisidir. Klasik protezlerden farklı olarak, bu protezlerde kullanılan materyal esneyebilir yapıdadır. Bu esneklik protezin dayanıklılığına karşı avantaj sağlasada tutuculuğunu ve kullanım konforunu azaltabilir. Özellikle el manipülasyonu zayıflamış olan yaşlı hastalarda protez temizliği sırasında düşürüp kırma sorunları sık yaşandığı için tercih edilir.
4. Geçici protezler
İmplant uygulamaları gibi bazı tedaviler uzun sürdüğü için bu süreçte hastaların geçici bir protez kullanma ihtiyacı doğabilir. Geçici diş protezlerinin tüm aşamaları ve görünümleri tam veya bölümlü protezlerle aynıdır. Sadece bu tür protezde kullanılan plastik diş biraz daha düşük maliyetlidir.
5. Bölümlü (parsiyel) protezler
Halk arasında sıklıkla yarım damak veya kancalı protez olarak bilinen bu hareketli protezler; çok sayıda diş kaybı neticesinde ağızda sabit bir kron köprü protezini desteklemeye yetecek diş kalmadığında uygulanır. Çenedeki eksik dişler pembe renkli kaide üzerine kaynaşmış vaziyettedir ve sıklıkla akrilik dişler kullanılır.
Hastanın tercihine göre dişlere uzanan ve kroşe adı verilen kancalar, metal dökümden veya tel bükmek suretiyle yapılabilir. Bükme tel kullanılanlar klasik bölümlü, protezin içerisinde metal bir iskelet içeren döküm kroşe bulunanlar ise iskelet bölümlü protez olarak adlandırılır.
Hasta tarafından takılıp çıkartılabilen bu hareketli protezlerde diş eti ve damak üzerine oturur ancak doğal dişlere uzanan metal kancalar protezin hareketliliğini azaltarak çiğneme konforunu artırır.
6. Hassas tutuculu protezler
Bölümlü protezlerin farklı bir çeşidi olan hassas bağlantılı protezlerde dişlerin yer aldığı pembe kaide ağızdaki mevcut dişlere çeşitli özelliklerdeki ataşmanlar vasıtasıyla tutunur. Bu ataşmanların özelliklerine göre protez yata veya dikey sürgülü, anahtarlı veya ankerli diş protezi olarak adlandırılır.
7. Teleskop protezler
Çenede çok az sayıda (2-5 tane)diş kaldığında uygulanan teleskop protezlerde, doğal dişler küçültülür ve proteze bir giriş yolu sağlayacak şekilde paralel olarak ayrı ayrı metal bir kaplama ile kaplanır. Protezin iç kısmında ise bu metal kaplamalara sıkı sıkıya tutunan sekonder kaplamalar bulunur. Bu sayede protez daha stabil ve hareketsiz olarak diş ve damak üzerine oturabilir. Kullanım konforu oldukça yüksek ancak maliyetli bir tedavidir.
8. İmplant üstü protez
İmplant üstü protezler, implant ile olan bağlantılarına göre sabit, hareketli veya hibrit olabilir. Çene kemiğine yerleştirilen implant vidaları, üzerine gelen protezin yerinde kalmasını sağlayan yapay diş görevi görür. İmplantlar birbirine köprü protezi ile bağlanabilir veya üzerine gelen protezin oynaklığını azaltmayı sağlayabilir.
9. Mıknasıtlı (manyetik) protezler
Manyetik protezler de başka bir tür implant üstü protezlerdir. Çene kemiğine yerleştirilen implantların üzerine manyetik etkili bir abutment takılır. Protezin alt kısmında bulunan mıknatıslar bu abutmente sıkıca kilitlenir ve protezin yerinde kalmasını sağlar.
10. Çıtçıtlı protez
Çıtçıtlı protez, çeneye yerleştirilen iki veya dört adet implantın üzerindeki ataçmanlara tutunan protezlerdir. Bu parçalar küre veya silindir şeklinde olabilir. Protezin iç kısmındaki yuvalara oturan ataçmanlar protezin daha stabil ve konforlu bir şekilde kullanılmasını sağlar.
11. Overdenture protez
Çene kemiğinin ön tarafına yerleştirilen iki veya dört arası implant ile bar tutuculu veya topuz tutuculu overdenture protez yapılabilir. Bu protezler klasik hareketli protezlere göre oldukça konforlu bir tedavi sağlar.
12. Silikon protezler
Yeni nesil veya misafirlik protezler olarak adlandırılan bu yapay dişler, çiğnemekten çok estetik sorunları gidermek için prefabrikasyon olarak üretilen silikon dişlerdir. Çoğu market ve süpermarketlerde yada internette bulabilirsiniz.
Eğer eksik dişleriniz için yerinden çıkmayan bir tedavi isterseniz sabit protez çeşitlerini değerlendirmeyi unutmayın.